Εισήγηση Ανδρέα Ξανθού, τομεάρχη Υγείας, στην τηλεδιάσκεψη για την Ευρωπαϊκή Πολιτική κατά του Καρκίνου
Πραγματοποιήθηκε σήμερα 27/9/2021 τηλεδιάσκεψη της Ειδικής Επιτροπής Καταπολέμησης του Καρκίνου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με συμμετοχή εκπροσώπων των εθνικών Kοινοβουλίων. Στη συζήτηση συμμετείχε ως εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ο βουλευτής και τομεάρχης Υγείας Ανδρέας Ξανθός, ο οποίος στην εισήγηση του τόνισε:
Ο καρκίνος είναι η 2η αιτία θανάτου στην κόσμο και η πρόβλεψη είναι ότι μέχρι το 2040 αναμένεται αύξηση 60% των νέων περιστατικών. Είναι σε εξέλιξη λοιπόν μια σημαντική απειλή για τη Δημόσια Υγεία που αποκτά χαρακτηριστικά πανδημίας . Άρα απαιτούνται δημόσιες πολιτικές αντιμετώπισης του καρκίνου σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Και προφανώς η ΕΕ μπορεί να πρωτοστατήσει σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική αναχαίτισης αυτής της απειλής.
Το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου οφείλει να θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των ανισοτήτων ανάμεσα στα κ-μ στην πρόσβαση των πολιτών σε οργανωμένες υπηρεσίες πρόληψης και προαγωγής της Υγείας, πρώιμης διάγνωσης, καινοτόμων θεραπευτικών σχημάτων με έμφαση στην εξατομικευμένη ιατρική και στην Ιατρική Ακριβείας, κατ’ οίκον παρακολούθησης, ανακουφιστικής φροντίδας και φροντίδας τελικού σταδίου.
Η πανδημία, με την επικέντρωση των συστημάτων υγείας στα περιστατικά covid, συνέβαλλε στην υποχώρηση των δράσεων πρόληψης και ανίχνευσης του καρκίνου σε προσυμπτωματικό στάδιο, άφησε καρκινοπαθείς χωρίς έγκαιρη χειρουργική παρέμβαση και συστηματική φροντίδα, επιβάρυνε τα γενικά νοσοκομεία και δυσκόλεψε τη διαχείριση των ογκολογικών ασθενών. Η ΕΕ είναι ανάγκη να στηρίξει τα κ-μ στην κατεύθυνση της ενδυνάμωσης των δημόσιων συστημάτων υγείας και της ενσωμάτωσης των νέων αναγκών και προκλήσεων (όπως η πρωτοβάθμια και κοινοτική φροντίδα) στο σχεδιασμό της μετα-covid εποχής, με ενεργό ρόλο των Συλλόγων Ασθενών.
Με δεδομένη την πολυπαραγοντική αιτιολογία της καρκινογένεσης, είναι ανάγκη η ΕΕ να ενισχύσει πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα όχι μόνο στους συμπεριφορικούς παράγοντες (κάπνισμα, αλκοόλ, διατροφή, σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις όπως η HPV), αλλά και στους κοινωνικούς παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση κακοήθων νεοπλασιών (περιβαλλοντική ρύπανση, ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, έκθεση σε ακτινοβολία και τοξικές ουσίες κλπ). Η αναδιοργάνωση των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, Περιβαλλοντικής Υγείας και Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία, πρέπει να είναι κορυφαία προτεραιότητα για την ΕΕ και τα κ-μ.
Η πιο σημαντική όμως πρόκληση για την ευρωπαϊκή πολιτική κατά του καρκίνου, είναι η – αντίστοιχη με τα εμβόλια και φάρμακα για την covid-19 – κεντρική αξιολόγηση και διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές εταιρείες «δίκαιων τιμών» στα καινοτόμα ογκολογικά φάρμακα υψηλού κόστους, στις σύγχρονες διαγνωστικές εξετάσεις (βιοδείκτες) και γονιδιακές θεραπείες που αλλάζουν ριζικά το τοπίο στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η πολιτική της καθολικής κάλυψης και της ισότητας απέναντι στην «πανδημία» του καρκίνου, αλλά και η βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των δημόσιων συστημάτων υγείας. Χρειαζόμαστε περισσότερη, πιο κοινωνική και πιο αλληλέγγυα Ευρώπη, με διευρυμένες αρμοδιότητες και κοινές πολιτικές στον τομέα της Υγείας.
