Πολιτική Προστασία Πολιτική Προστασία
Την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ενημέρωσε σήμερα αναλυτικά ο Υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, σχετικά με το ρόλο της Πολιτικής Προστασίας στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Στην ενημέρωση της Επιτροπής συμμετείχαν, επίσης, ο Υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ο Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Παναγιώτης Αρκουμανέας, καθώς και ο Καθηγητής, Σωτήρης Τσιόδρας, για θέματα της αρμοδιότητάς τους.
Παρατίθεται η ομιλία του Νίκου Χαρδαλιά προς τα μέλη της Επιτροπής:
Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι βουλευτές,
Η πανδημία -που τόσο αναπάντεχα άλλαξε τη ζωή μας- αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί, μια τεράστια δοκιμασία για όλους μας. Για το σύνολο του κρατικού μηχανισμού, για την κοινωνία μας, για τον κάθε έναν από εμάς προσωπικά. Μετά την πρώτη, πολύ δύσκολη φάση αντιμετώπισης του κορωνοϊού, που έκανε όμως τη χώρα μας παράδειγμα στη διεθνή κοινότητα, βρισκόμαστε και πάλι σε μια κρίσιμη φάση αυτής της μάχης με τον «αόρατο εχθρό».
Πριν από έναν χρόνο, κανείς μα κανείς δεν φανταζόταν ότι θα ερχόμασταν αντιμέτωποι όλοι μας με μια παγκόσμια πανδημία. Η δουλειά μας, όμως, στην Πολιτική Προστασία είναι να αντιμετωπίζουμε με αποτελεσματικότητα κάθε κίνδυνο, κάθε πρόκληση. Κι αυτό κάναμε και σε αυτή την περίπτωση, το καθήκον μας. Έχοντας ήδη προχωρήσει από τον προηγούμενο Φεβρουάριο στην σύσταση του Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, με το Νόμο 4662, κληθήκαμε τον ίδιο κιόλας μήνα να διαχειριστούμε άμεσα μία από τις μεγαλύτερες υγειονομικές κρίσεις, που έχει αντιμετωπίσει ποτέ όχι μόνο η χώρα μας, αλλά ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Πολιτική Προστασία με απόφαση του Πρωθυπουργού, ανέλαβε έναν καθαρά συντονιστικό ρόλο στη διαχείριση της πανδημίας COVID-19, αυτής της έκτακτης κρίσης, όπου σε συνέχεια της αξιολόγησης των επιδημιολογικών στοιχείων σε άλλες χώρες, προχώρησε στην εκπόνηση των απαραίτητων σχεδίων αντιμετώπισης, πριν ακόμη από την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος στην χώρα μας.
Με ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο, σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία, αλλά και φορείς, ανταποκριθήκαμε με άμεσα αντανακλαστικά και στη νέα αυτή πρόκληση. Μοχθήσαμε νυχθημερόν, αλλά κατορθώσαμε ως κρατικός μηχανισμός να διαφυλάξουμε τη δημόσια υγεία, να αναπτύξουμε ένα από τα καλύτερα συστήματα ψηφιακής, τεχνολογικής διαχείρισης της κρίσης παγκοσμίως για την κατά το δυνατό αρτιότερη θωράκιση της χώρας μας έναντι του ιού και φυσικά, αυτή η προσπάθεια συνεχίζεται.
Από την πρώτη στιγμή που οι ειδικοί μας, οι επιστήμονές μας, έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου, ξεκινήσαμε να επεξεργαζόμαστε ένα εντελώς νέο σύστημα διαχείρισης της απειλής με αξιοποίηση των πιο σύγχρονων τεχνολογικών μέσων και επιστημονικών δεδομένων, εφαρμόζοντας ειδικά πρωτόκολλα και άλλες, νέες ξεχωριστές διαδικασίες. Με εξαντλητική ιχνηλάτηση των κρουσμάτων και των στενών επαφών τους.
Έχουμε δημιουργήσει ένα μηχανισμό που μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την εξέλιξη της κατάστασης σε καθημερινή βάση με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια – και να παρεμβαίνουμε όπου χρειάζεται με έκτακτα μέτρα, με στοχευμένες κινήσεις που έχουν μέσα στο χρόνο δοκιμαστεί και αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους.
Το αποδεικνύουν τα στοιχεία.
Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι από την αρχή της πανδημίας έως και σήμερα το κέντρο ιχνηλάτησης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας έχει ιχνηλατήσει 141.204 επιβεβαιωμένα εγχώρια κρούσματα από τα οποία προέκυψαν 265.267 στενές επαφές και 4.705 εισερχόμενα κρούσματα από τα οποία προέκυψαν 8.327 στενές επαφές.
Σχετικά με τους εισερχόμενους στη χώρα, αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την πρώτη φάση της πανδημίας και πιο συγκεκριμένα από το Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο φιλοξενήθηκαν και τέθηκαν σε ελεγχόμενη καραντίνα 95.082 άτομα που εισήλθαν στην επικράτεια είτε αεροπορικώς, είτε ακτοπλοϊκώς είτε μέσω των χερσαίων συνόρων μας.
Επιπρόσθετα, από τη στιγμή που άνοιξε ο τουρισμός, δηλαδή από την 1η Ιούλιου και μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2020, εντοπίστηκαν στις πύλες εισόδου, μέσω των στοχευμένων δειγματοληπτικών ελέγχων, 2.427 κρούσματα, από την ιχνηλάτηση των οποίων προέκυψαν 4.117 στενές επαφές. Τόσο τα κρούσματα όσο και οι στενές τους επαφές τέθηκαν σε υγειονομική απομόνωση, σύμφωνα με τα υφιστάμενα υγειονομικά πρωτόκολλα, στεγανοποιώντας μικρούς και μεγάλους κύκλους διασποράς, διακόπτοντας πολλαπλασιαστές και αλυσίδες εξάπλωσης του ιού. Ενώ επιπρόσθετα να σημειωθεί ότι το ίδιο χρονικό διάστημα, εντοπίστηκαν άλλα 36.954 εγχώρια κρούσματα που είχαν 86.931 στενές επαφές. Όλοι μα όλοι ιχνηλατήθηκαν, απομονώθηκαν και διερευνήθηκαν επιδημιολογικά, με υπευθυνότητα, με επιμονή και υπομονή από τις υπηρεσίες μας.
Αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας αποτελούν οι τεχνικές συσκέψεις τόσο με την επιστημονική κοινότητα όσο και με όλους τους εμπλεκόμενους συναρμόδιους φορείς, στις οποίες αναλύονται και αξιολογούνται τα νέα δεδομένα, ώστε κάθε νέα εστία να εντοπίζεται και να στεγανοποιείται το ταχύτερο δυνατό – κάθε νέα εστία όπου και να βρίσκεται σε όποιο χωριό, σε όποια πόλη, σε όποια Περιφερειακή Ενότητα και Περιφέρεια. Στις συσκέψεις αυτές, λαμβάνεται υπόψη, αξιολογείται και αναλύεται ένα πλήθος δεικτών που παρακολουθούνται διαρκώς και καταγράφονται σε πλατφόρμες, αποτυπώνοντας τις μεταβολές της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας και παρέχοντας την πρωτογενή πληροφορία, η οποία εξάγεται από τα BIs – Boards of Information, και στην οποία βασίζονται οι προσομοιώσεις που πραγματοποιούμε. Ταυτόχρονα, πολλά και διαφορετικά KPIs (Key Performance Indicators) που αφορούν στην εξέλιξη της πανδημίας, εξετάζονται σε καθημερινή βάση, σε διπλές τεχνικές συσκέψεις, όπως o μέσος ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων – growth average, ο κυλιόμενος μέσος όρος κρουσμάτων 7 και 14 ημερών – 7day και 14day moving average (cases per 100k), ο μέσος όρος ηλικίας των νέων κρουσμάτων- 7day cases median age, η κατάσταση στο εθνικό σύστημα υγείας, διαθεσιμότητα σε κλίνες ΜΕΘ και απλές κλίνες – ICU availability και Simple beds availability.
Η πρωτογενής πληροφορία, τα στοιχεία που εξετάζονται στο πλαίσιο των συσκέψεων και των ιχνηλατήσεων αντλούνται προφανώς από την ΗΔΙΚΑ. Την ίδια στιγμή μοιραζόμαστε πληροφόρηση και συνεργαζόμαστε με τον ΕΟΔΥ τόσο για τη δική τους επιδημιολογική διερεύνηση όσο και σε σχέση με τις δικές μας ιχνηλατήσεις.
Στην Πολιτική Προστασία έχει γίνει μια τεράστια δουλειά.
1.638 άνθρωποι έχουν συνεργαστεί σκληρά, άοκνα από την έναρξη της πανδημίας μέχρι σήμερα στην ιχνηλάτηση, στα κλιμάκια δειγματοληψίας, στην καταγραφή, στην ανάλυση, στην ενημέρωση. Στελέχη της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, του Πυροσβεστικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού Σώματος, του ΕΟΔΥ και του Υπουργείου Υγείας.
Πιο συγκεκριμένα, στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ενεπλάκησαν για την διαδικασία της ιχνηλάτησης και των ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας συνολικά 486 στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος, του Λιμενικού Σώματος, του ΕΟΔΥ καθώς και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Παράλληλα, οι ένοπλες δυνάμεις συνδράμουν με 616 υγειονομικά στελέχη τους στη διαδικασία εμβολιασμού, ενώ σημαντική είναι η συμβολή τους και σε επίπεδο testing, με 146 στελέχη να έχουν διατεθεί για τους ελέγχους στις πύλες εισόδου και 390 στελέχη να συμμετέχουν στα 386 σημεία ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί σε όλη την Επικράτεια, για τον δωρεάν έλεγχο των πολιτών που το επιθυμούν.
Ένας μηχανισμός κρατικός, άμεσος, αποτελεσματικός, στο πλευρό του πολίτη, με μόνο καθημερινό στοίχημα, αλλά και ευθύνη τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας.
Κυρίες και Κύριοι,
Στην Πολιτική Προστασία δεν είχαμε και δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Απέναντι στην παγκόσμια πανδημία, απέναντι σε φωτιές, σε σεισμούς, σε πλημμύρες, στα επακόλουθα μιας ραγδαίας κλιματικής αλλαγής, είπαμε ένα μεγάλο όχι σε δικαιολογίες, σε εκπτώσεις ευθύνης, σε αόριστες και ανούσιες αναζητήσεις και αναλύσεις. Είπαμε και κάθε μέρα επιβεβαιώνουμε την βούλησή μας για σχέδιο, για δράση, για δημιουργικές και αποτελεσματικές πολιτικές – απάντηση σε αρρυθμίες και παθογένειες δεκαετιών.
Και είναι η ρήση του Καρχηδόνιου στρατηγού, Αννίβα, που έδωσε και δίνει τον τόνο, την κατεύθυνση, την προοπτική στην δική μας καθημερινή σκληρή προσπάθεια.
Aut viam inveniam aut faciam. Είτε θα τον βρούμε το δρόμο, είτε θα τον φτιάξουμε.
Εμείς δεν βρήκαμε έτοιμο κανέναν δρόμο. Κληθήκαμε να τον φτιάξουμε, να τον χαράξουμε απέναντι στην παγκόσμια πρόκληση, δημιουργώντας τα εργαλεία που μας επιτρέπουν να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα των πραγματικών δεδομένων. Συγκροτώντας τους μηχανισμούς που μας επιτρέπουν να διαχειριστούμε την πρωτόγνωρη αυτή κατάσταση. Εξετάζοντας και αξιολογώντας κάθε μέρα τις εξελίξεις και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα, πάντα με γνώμονα τις εισηγήσεις και τις αποφάσεις των ειδικών, των επιστημόνων μας. Μέτρα δυναμικά, εργαλεία που προσαρμόζονται διαρκώς στα νέα δεδομένα, σε κάθε εξέλιξη. Μέτρα που δοκιμάζονται και αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους. Και στο σημείο αυτό, θα ήθελα να τονίσω και την τεράστια συμβολή των ελεγκτικών μηχανισμών στην εφαρμογή τους.
Από την 1η Ιουλίου 2020 μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2021 έχουν διεξαχθεί συνολικά από τις γυναίκες και τους άνδρες στη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ), στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, στην Ελληνική Αστυνομία, στο Λιμενικό Σώμα, στη Δημοτική Αστυνομία, στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και στις Περιφέρειες, 4.398.088 έλεγχοι και έχουν καταγραφεί 87.808 παραβάσεις και επιβληθεί 95.632 πρόστιμα, καθώς και διοικητικές κυρώσεις αναστολής λειτουργίας χιλιάδων ημερών, σε καταστήματα που δεν τηρούσαν τα μέτρα.
Κυρίες και κύριοι, είναι πέραν κάθε αμφισβήτησης ότι η χώρα μας αποτελεί, ακόμα και σε αυτή τη δεύτερη φάση έξαρσης της πανδημίας, καλό παράδειγμα παγκοσμίως ως προς τη διαχείριση του κορωνοϊού. Βρισκόμαστε σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με πάρα πολλές άλλες χώρες και μάλιστα, χώρες μεγαλύτερες, με περισσότερους πόρους, μέσα και ίσως με περισσότερες επιχειρησιακές δυνατότητες από εμάς. Και αυτό προφανώς δεν έγινε τυχαία. Δεν πρέπει να εφησυχάζουμε, παραμένουμε σε απόλυτη επιφυλακή, σε επαγρύπνηση.
Καθοριστικός παράγοντας σε αυτή την επιτυχημένη διαχείριση ήταν η απόλυτη αποφασιστικότητα με την οποία η κυβέρνηση αντιμετώπισε εξαρχής την απειλή, η χάραξη μιας συγκεκριμένης στρατηγικής, η στενή συνεργασία με το επιστημονικό μας προσωπικό, με τους εμπειρογνώμονες και τους λοιμωξιολόγους μας, η προσήλωσή μας στη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας με κάθε μέσο, με κάθε σύστημα που είχαμε στη διάθεσή μας ή ακόμα, που δημιουργήσαμε και αναπτύξαμε ειδικά γι’ αυτό το σκοπό.
Σε επίπεδο καθημερινής διαχείρισης, μικρές αρρυθμίες είναι φυσικό να υπάρχουν. Πολλώ δε μάλλον όταν από την αρχή κινηθήκαμε σε αχαρτογράφητα νερά απέναντι σε έναν πραγματικά «αόρατο εχθρό». Για αυτό και καθημερινά αξιολογούμε και τις επιχειρησιακές μας τακτικές αλλά και τις διαδικασίες μας και είμαστε σε μια διαρκή προσπάθεια βελτίωσης όλων των συστημάτων, όλων των εργαλείων μας. Η μεγάλη εικόνα παραμένει και αυτή είναι η αποφασιστικότητά μας να βγούμε νικητές στη μάχη ενάντια στον κορωνοϊό.
Προτεραιότητά μας, ως Πολιτική Προστασία, αλλά και ως κυβέρνηση συνολικά, είναι να συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα σε αυτή την πρωτόγνωρη δοκιμασία. Είναι ένα δύσκολο στοίχημα, μια πολυπαραγοντική εξίσωση με όρους που αλλάζουν καθημερινά.
Αλλά, τα καταφέραμε μέχρι σήμερα, όλοι μαζί, πολίτες και Πολιτεία – έτσι θα ανταπεξέλθουμε μέχρι το τέλος αυτής της δοκιμασίας.
Και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε άοκνα, σκληρά καθημερινά προκειμένου να ανταπεξέλθει η χώρα μας και σε αυτό τον κίνδυνο, μέσα και από το Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, που στόχο έχει να αποτελέσει την «ασπίδα» της χώρας μας σε κάθε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Και σε αυτή την προσπάθεια, σε αυτή τη μάχη δεν περισσεύει κανείς. Το στοίχημα ευθύνης, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι κοινό για όλους μας, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς ανούσιες αντιπαραθέσεις και έωλα ψευτοδιλήμματα. Γιατί σε αυτή την μάχη κατά της πανδημίας, είμαστε όλοι μαζί ή έστω θα έπρεπε να είμαστε όλοι μαζί. Γιατί είναι μονόδρομος η νίκη μας απέναντι στον ιό και απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ενότητα.
Γιατί όπου ενότητα, εκεί νίκη. Ubi concordia, ibi victoria.
Σας ευχαριστώ.
