Βιταμίνη D και Διατροφή, γράφει η Κέλλυ Κοζίνα
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D αποτελεί ένα κοινό χαρακτηριστικό, παγκοσμίως. Πρόκειται για μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που διαθέτει έναν μοναδικό μεταβολισμό, καθώς, λαμβάνεται μέσω της σύνθεσης στο δέρμα υπό την επίδραση του ηλιακού φωτός. Ωστόσο, η έλλειψη της βιταμίνης D συσχετίζεται επίσης και με την διατροφή, σε δευτερεύοντα ρόλο.
Περίπου το 80% των αναγκών μας σε βιταμίνη D καλύπτεται από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου ενώ περίπου το 20% από την διατροφική πρόσληψη, ποσοστό το οποίο ποικίλει σημαντικά καθώς εξαρτάται και από άλλους παράγοντες όπως είναι η διατροφή, η έκθεση στον ήλιο, το γεωγραφικό πλάτος, η εθνικότητα και η πρόσληψη συμπληρώματος.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική η βιταμίνη D για τον άνθρωπο;
Μελέτες έχουν δείξει ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει μυοσκελετικές παθήσεις όπως ραχίτιδα ή οστεομαλακία, ενώ, η επάρκεια της έχει την δυνατότητα να αποτρέψει λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.
Συσχετίζεται η επάρκεια της βιταμίνης D με την παχυσαρκία;
Όσο αφορά τον συσχετισμό μεταξύ της βιταμίνης D και της παχυσαρκίας μελέτες έχουν δείξει ότι ανεξάρτητα από την ηλικιακή ομάδα, τα παχύσαρκα άτομα έχουν μεγαλύτερα ποσοστά ανεπάρκειας της βιταμίνης σε σχέση με άτομα φυσιολογικού βάρους. Αντίστοιχο αποτέλεσμα έχει δείξει και για τα παχύσαρκα ή υπέρβαρα παιδιά και εφήβους. Αυτό προκύπτει λόγω της θετικής συσχέτισης μεταξύ βιταμίνης D και λιπώδους ιστού καθώς αποτελεί αποθηκευτικό χώρο για την βιταμίνη D.
Κατά την εγκυμοσύνη η πρόσληψη της βιταμίνης D αποτελεί ιδιαίτερη σημασία καθώς, προστατεύει το νεογνό από τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για να μετρήσουμε την βιταμίνη D;
Ο καταλληλότερος τρόπος μέτρησης της βιταμίνης D είναι με αιματολογικές εξετάσεις. Κλινικά γίνεται η μέτρηση των επιπέδων της 25(ΟΗ)D.
Ποια είναι τα επίπεδα της βιταμίνης D;
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ενδοκρινολογική Εταιρεία συνιστά ως κατώτερο φυσιολογικό όριο τα 30ng/ml που θεωρούνται ικανοποιητικά επίπεδα για τον οργανισμό μας, ώστε να αποκομίσουμε τα οφέλη της.
- Σοβαρή έλλειψη χαρακτηρίζεται η συγκέντρωση στον οργανισμό κάτω από 10ng/ml,
- Έλλειψη η συγκέντρωση κάτω από 20ng/ml
- Ανεπάρκεια η συγκέντρωση από 20 έως 30ng/ml
- Επάρκεια τα ποσοστά από 30 έως 50ng/ml
- Τοξικότητα τα ποσοστά που είναι υψηλότερα από 100ng/ml
Ποιες είναι οι ιδανικές ημερήσιες προσλήψεις;
Σύμφωνα και πάλι με την Αμερικάνικη Ενδοκρινολογική Εταιρεία, η ιδανική ημερήσια πρόσληψη για ενήλικες, μέσω έκθεσης στον ήλιο, συμπληρωμάτων και διατροφής είναι 600-800 IU βιταμίνης D3. Ηλικιωμένοι οι οποίοι περνούν πολύ χρόνο μέσα στο σπίτι, καθώς και άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου χρειάζονται 1000-2000IU την ημέρα για να διατηρούνται ιδανικά τα επίπεδα της βιταμίνης D. Ενώ σε βρέφη και παιδιά είναι 400-600IU.
Ποια τρόφιμα είναι πλούσια σε βιταμίνη D;
Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D είναι ο άγριος σολομός, ο σολομός εκτροφείου, τα μανιτάρια, το σκουμπρί, ο τόνος, οι σαρδέλες, το γάλα και το γιαούρτι που είναι εμπλουτισμένα σε βιταμίνη D, το συκώτι από μοσχάρι ή βοδινό, οι κρόκοι αυγών, οι γαρίδες, το τυρί και το μουρουνέλαιο.
Το άρθρο: Βιταμίνη D και Διατροφή, γράφει η Κέλλυ Κοζίνα συμμετέχει στο διαγωνισμό αρθρογραφίας που διοργανώνει το New Amazing Ideas σε συνεργασία με τις ξενοδοχειακές μονάδες Hotel Anastassiou & Hotel Keletron
Πηγή: enimerosou.gr | Βιταμίνη D και Διατροφή, γράφει η Κέλλυ Κοζίνα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΕΣ
Christakos S, Dhawan P, Verstuyf A, Verlinden L, Carmeliet G. Vitamin D: metabolism, molecular mechanism of action, and pleiotropic effects. Physiol Rev. (2016) 96:365–408. doi: 10.1152/physrev.00014.2015
Macdonald HM, Mavroeidi A, Fraser WD, Darling AL, Black AJ, Aucott L, et al. Sunlight and dietary contributions to the seasonal vitamin D status of cohorts of healthy postmenopausal women living at northerly latitudes: a major cause for concern? Osteoporos Int. (2011) 22:2461–72. doi: 10.1007/s00198-010-1467-z
Uday S, Högler W. Nutritional rickets and Osteomalacia in the Twenty-first Century: revised concepts, public health, and prevention strategies. Curr Osteoporos Rep. (2017) 15:293–302. doi: 10.1007/s11914-017-0383-y
Munns CF, Shaw N, Kiely M, Specker BL, Thacher TD, Ozono K, et al. Global consensus recommendations on prevention and management of nutritional rickets. J Clin Endocrinol Metab. (2016) 101:394–415. doi: 10.1210/jc.2015-2175
Barja-Fernández S, Aguilera CM, MartínezSilva I, Vazquez R, Gil-Campos M, Olza J, et al: 25-Hydroxyvitamin D levels of children are inversely related to adiposity assessed by body mass index. J Physiol Biochem 2018;74: 111–118
Blum M, Dolnikowski G, Seyoum E, et al. Vitamin D(3) in fat tissue. Endocrine 2008; 33:90–94.
Holick MF, Binkley NC, Bischoff-Ferrari HA, Gordon CM, Hanley DA, Heaney RP, et al. Evaluation, treatment, and prevention of vitamin D deficiency: an Endocrine Society clinical practice guideline. The Journal of clinical endocrinology and metabolism. 2011;96(7):1911-30.
Holick MF, Binkley NC, Bischoff-Ferrari HA, et al.: Evaluation, treatment, and prevention of vitamin D deficiency: an Endocrine Society clinical practice guideline. J ClinEndocrinolMetab. 2011; 96: 1911–30
Dawson-Hughes B., Drezner M K, Rosen CR, et al. Vitamin D deficiency in adults: Definition, clinical manifestations, and treatment, UpToDateOct 2018.
Camacho PM, Petak SM, Binkley N, et al.American Association of Clinical Endocrinologists and American College of Endocrinology: Clinical Practice Guidelines for the diagnosis and treatment of postmenopausal osteoporosis -2016-Executive summary .Endocr.Pract. 2016, 22:1111-8